Tıp kapsamında bir konu araştırmaya kalktığımızda bir sürü ne anlama geldiğini bilmediğimiz terimler çıkar karşımıza ve uçuşurlar hava da. Boş boş bakarız ve başlarız tek tek kelimelerin ne olduğuna araştırmaya ve bir bakmışız kaybolmuş gitmişiz, ne araştırrıyorduk şimdi neye bakıyoruz. Meme kanseri üzerine araştırma yaparken aynen bu durumdayım, tıbbı terimler arasında dağılmıştım. Bu yüzden kolaylık olsun diye gerekli olduğunu düşündüğüm terimleri bir araya topladım. Umarım size de yardımcı olur.
Meme Kanseri Tıbbi Terimler Sözlüğü
Mastektomi : Memenin tamamen alınması
Lumpektomi : Memenin bir kısmının alınması. Kanserli tümör ve etrafındaki sağlıklı dokunun bir kısmınında beraberinde çıkatılması.
Neoadjuvan : Cerrahi müdahale öncesi tümörü küçültmek için yapılan tedavi.
Adjuvan : Cerrahi müdahale sonrası kanserin yenileme riskine karşı yapılan tedavi.
Duktal : Meme süt kanalı ;
Lobüler : Meme süt üretimi yapılan süt bezleri ;
Karsinoma: Hücrelerin anormalleşmesi, kansere dönüşmesi;
Malign : Halk dilinde kötü huylu diye bildiğimiz tümör. Kanserli hücre, karsinom.
Benign : Hlak arasında iyi huylu diye bildiğimiz kitle. Kanser değil!
Adenom : İyi huylu dediğimiz hücreler, benign.
Metastaz : Kanser hücrelerinin lenfler veya kan yardımı ile hareket ederek diğer organlara bulaşması.
Aksilla : Koltuk altı. Meme kanserinde en sık görülen aksiller lenf bazi metastazı çünkü kanser hücresi ilk olarak memenin hemen yanı başındaki lenf bezlerine gidiyor.
Lenf bezi (nodu) : Vücudumuzun bakteri, virüs, enfeksiyonlar ile savaşmak üzere savunma hücrelerini üretiyorlar.
Lenf Diseksiyon : Lenf bezlerinin cerrahi müdahale ile çıkartılması. Meme kanseri operasyonlarında en çok duyabileceğimiz aksiller lenf diseksiyonu yapılacak – yaptık ……
Aksiller level : Koltuk altındaki lenf nodları (bezleri) 1,2 ve 3 olmak üzere üç ayrı seviyede toplanıyor. 3.seviye lenf bezleri köprücük kemiğinde diğerleri koltuk altında. Meme kanseri operasyonlarda eğer lenf bezleri alınacak ise genelde level 1-2 alınyor.
Reaktif lenf nod (bezleri) : Lenf nodları vücutta enfeksiyon veya herhangi bir bakteri varsa bunları yok etmek için savaşırken şişebiliyorlar ve bu durum reaktif olarak adlandırılıyor ama kanser şüphesi varsa veya meme kanseri iseniz bu lenf bezlerinin reaktif durumunun enfeksiyon mu yoksa kanser hücresinden dolayımı o durumda olduğundan emin olmak tedavi süreci çok önemli.
Gamma prob : Meme kanseri olan göğüse iğne ile radyoaktif madde (mavi boya) enjekte edilir. Bu madde memeden lenf bezlerine doğru süzülür ve kanser hücrelerinin bulunduğu bez veya bezlerde yoğun olarak birikir. Bu radyoaktif maddenin nerde yoğun olduğunu anlamak için gama prob denilen ölçüm yapan cihaz kullanılır.
Sentinel Lenf Nodu (SLNB) : Gamma prob cihazı ile ölçüm yapılırken radyoaktif maddenin yoğun olduğu lenf nodu sinyal verir. Bu lenf bezine sentinel lenf nodu deniliyor. Lenf nodu çıkartılarak patolojiye gönderilerek kanser pozitif mi negatif mi bakılır.
PET/CT : Bilgisayarlı tomografi ile nükleer tıp yönteminin birleşmesi ile yapılan tüm vücut kanser taraması. Hemen eklemek istiyorum; PET/CT’ nin temiz çıkmış olması ne yazık ki vücudunuzda kanser hücresi olmadığı anlamına gelmiyor çünkü PET’ deki ölçümün de bir hasasiyet derecesi var. Yabancı kaynaklardan yaptığım araştırmalarda hasasiyetinin 1 cm kadar olduğu yazıyordu. Kanser hücrelerinin durumuna göre 0.6-0.7 cm kadar ölçüm yapabilme şansı olabilir diye de ekliyorlardı. Benim PET taramam sadece sol memedeki kitleyi söylüyordu ama ameliyat sırasında lenf bezlerimde de kanserli hücreler tespit ettikleri için lenf bezlerim alındı.
Bu yazdıklarım ile benim operasyonumu birleştirirsek: Bana lumpektomi yapıldı. PET/CT sonucunda sol aksillerde reaktif lenf nodları vardı bu nedenle operasyona Gamma prob ile girdim. Ameliyat sırasında bir adet SLNB ve reaktif olan bir adet lenf nodu patolojiye gönderilmiş. Sonuç kanser pozitif , lenf nodları karsinom metastazı. Bu nedenle, aksiller lenf diseksiyonu yapılarak aksiller level 1 ve 2 alınmış.
Ne yapıldı, neden yapıldı, nasıl oldu…gibi kafamda dolaşan sorular, bu terimlerin anlamınını öğrendikten sonra tekrar ameliyat notlarını, pataloji veya PET sonuçlarını okurken kayboldu. Çünkü detayları azda olsa anlamaya başlamıştım.
*****Meme kanseri tedavisi , belirtileri, evreleri, tedavi öncesi ve sonrası bilmeniz gereken önemli bilgiler…… meme kanseri ile ilgili tüm yazılara ulaşmak için : ERKEN FARK ET, SEN KAZAN!
—————————————————————————————————————-
Her ‘ Erken Fark Et! Sen Kazan!’ yazısın altında tekrarladığım not : Lütfen unutmayın, ben bir doktor, hemşire, hasta bakıcı, bilir kişi… vb değilim. Sadece meme kanseri ile savaşan birisiyim. Teşhis konduğu günden bu yana konu hakkında araştırıyoruz, deneyimli olan kişiler ve doktorlar ile görüşüp bilgi ediniyoruz, içinde bizzat yaşıyoruz ve bilgi paylaştıkça değerlidir sözünden yola çıkarak öğrendiklerimizi ve yaşadıklarımızı paylaşmaya çalışıyoruz. Her ne kadar kanser ve tedavi süreçleri ile ilgili genel bilgiler doğru olsa da herkesin kanseri de tedavi sırasında yaşadıkları da kişiye özeldir. Bir kişinin yaşadığını diğer kişide yaşayacak diye bir kural yok. Bu nedenle, duyduğunuz her kötü şeyle panik olmayınız ama tedbiri de elden bırakmayınız. Bu ilaç iyi geliyor şu bitki karışımını kullan denildiğinde lütfen önce doktorunuza danışınız. Bu süreçte neyin iyi ya da kötü geleceği almış olduğunuz tedavi ve ilaçlara göre değişebilir. Lütfen, bu süreçte yaşadıklarınızı doktorunuz ile paylaşmaktan çekinmeyin ki size en doğru ve uygun desteği verebilirsin.
—————————————————————————————————————–
