Meme kanseri tedavisi için kullanılan şimdilik beş farklı yöntem var. Umarım teknolojiler çok çabuk ilerlerde yan etkileri neredeyse olmayan yöntemler hızla gelişir.

Meme kanseri tedavisi 

• Cerrahi tedavi
• Radyoterapi
• Kemoterapi
• Hormon ilaçları
• Hedefe yönelik akıllı ilaç

Cerrahi Tedavi :

Tümörün büyüklüğüne ve metastaz oluşumuna göre meme kanseri tedavisinin ilk aşaması olabileceği gibi diğer tedavi yöntemlerinden sonra da uygulanabilir. Tümörün ameliyat ile alınmasıdır. Kanserin büyüklüğüne göre memenin bir kısmı ya da tamamı alınıyor olabilir.

Radyoterapi Nedir?

Diğer adı ile Işın tedavisi. Röntgen ışınlarının meme kanseri olan memeye verilmesi. Ameliyat ile koltuk altı lenf bezleri de alındıysa radyoterapi bu bölgeyi de uygulanıyor olabilir.

Radyoterapi, kitlenin küçülmesine ya da yok olmasına yardımcı olduğu gibi ameliyattan sonra özellikle ameliyat bölgesine uygulanarak kanserin yeniden gelme olasılığını en aza indirmek, yok etmek için kullanılan yöntem.

Genellikle radyoterapi, 4-6 hafta arasında hafta içi her gün (5 gün) uygulanan bir yöntem. İşlem 5-10 dakika kadar sürüyor.

Kemoterapi Nedir?

Kemoterapi genellikle damar yolundan verilen bir ilaçtır. Ben kendisine kimyasal zehir diyorum. Çünkü vücuduma her girdiğinde bana hissettirdiği ve yaşattıkları böyle hissettiriyor.

Kemoterapi, ameliyat öncesi verilerek kanserli hücreyi (tümör) küçültmek için, ameliyat sonrası verildiğinde kanserin yenileme riskini azaltmak için veya ileri evredeki kanser hastaları için yaşam kalite veya süresini artırmak için uygulanır.

Meme kanseri tedavisinde kemoterapi genellikle 4-8 kür arasında ve 1-3 hafta aralıklarla uygulanmaktadır. Kaç kür kemoterapi alacağınıza, hangi sıklıkta tedaviye devam edileceğine, hangi kontrollerin bu sürede düzenli yapılmasının uygun olacağına medikal onkoloji doktorunuz sizinle beraber karar verecektir. Aynı şekilde ne kadar doz alacağınıza kilo ve boyunuz ile hesaplanan vücut kitle endeksinize ek olarak hastalık geçmişiniz, kanser türü ve tipiniz…vb. etkenlerde eklenerek karar verilmektedir. Bu hesaplamayı Medikal (Tıbbi) Onkoloji doktorunuz yapmaktadır.

X olarak belirlenen kemoterapi tedavinizi, 4 kere 21 gün (3 hafta) aralıkla alabileceğiniz gibi 12 kere 7 gün (Haftada bir) ara ile alıyor da olabilirsiniz. Her iki yöntem için uygulanan kemoterapi dozları farklı olacaktır. Hatta kilonuzdaki değiklikler veya yapılması gereken kontroller sonucunda çıkan değerler (kan değeri, eko..vb.) aldığınız kemoterapini dozunu değiştirecektir.

Örneğin ilk kemoterapi ilacımın dozu 54 ml. olarak ayarlanmıştı ardından geçirdiğim akciğer plumer emboli nedeni ile vücudu çok fazla zorlamamak için sevgili doktorum ikinci kemoterapi ilacının dozajını  40 ml. düşürdü. Hatta ilk 4 adet kemoterapimin  kürleri 21 günde bir olarak belirlenmişti ama pıhtı nedeni ile ikinci kürü 28 gün sonra alabildim.

Peki kimler, hangi evre meme kanseri hastaları kemoterapi alır?

Evre 2, 3 ve 4 için kemoterapi doktorlar tarafından önerilmektedir. Çünkü kanser hücreleri lenf bezlerine bulaştıysa lenf sistemi ve kan dolaşımı aracılığa ile vücuda yayılmış olabilir. (meme kanseri evreleri detayı)

Hemen eklemek istiyorum; PET/CT’ nin temiz çıkmış olması ne yazık ki vücudunuzda kanser hücresi olmadığı anlamına gelmiyor çünkü PET’ deki ölçümün de bir hasasiyet derecesi var. Yabancı kaynaklardan yaptığım araştırmalarda hasasiyetinin 1 cm kadar olduğu yazıyordu. Kanser hücrelerinin durumuna göre 0.6-0.7 cm kadar ölçüm yapabilme şansı olabilir diye de ekliyorlardı. Benim PET taramam sadece sol memedeki kitleyi söylüyordu ama ameliyat sırasında lenf bezlerimde de kanserli hücreler tespit ettikleri için lenf bezlerim alındı. Bu nedenle, kemoterapi önerildiğinde ama vücudumda birşey yok ki almayacağım diyemedim. 0.6 cm büyüklüğündeki lenf bezimde bulunan kanser hücresi kendisini  Ultrasonda, göğüs MR’ da hatta PET/CT’ de göstermediyse başka kanser hücreleride kendini saklamayı başarmış olabilirdi.

Evre 1 içinde doktorunuz kanserin tipine, büyüklüğüne, bulunduğu yere…vb. göre size kemoterapi öneriyor olabilir. Örneğin 5 cm bir kitleniz var ve bu durum mastektomi riskine neden oluyorsa doktorunuz neoadjuvan kemoterapi önerisinde bulunabilir.  (Meme kanseri için kullanılan terimlere içinde bir süre yaşayacapımız için alışmakta fayda var.  İşinize yarayacak mini meme kanseri tıbbi terimler sözlüğü)

Bazı durumda da doktorunuz size hiç kemoterapi önermiyor olabilir. Tümörün hangi respektörlere duyarlı olduğuna göre bu durum değişiyor olabilir.

Özetle kimin kemoterapi alacağı tümörün tipine, grade ine, ölçüsüne, hangi respektörlere duyarlı olduğuna, kaç tane lenf bezine ne derece bulaştığına, vücutta yayılma riskine göre medikal (tıbbi) onkoloji doktorları tarafınfan belirlenir ve tedavi sürecine sizlerle beraber karar verilir.

Bu nedenle, kesinlikle bu kanser evresi veya türü için kemoterapi uygulanır diye yazmam size doğru bilgi vermeyecektir. Sadece, size aşağı yukarı bilgi vermesi için öğrendiğim her şeyi sizinle paylaşıyorum.

Meme kanserinde hangi kemoterapi ilaçları kullanılır?

Pataloji sonucumu aldıktan hemen sonra kemoterapi ilaçlarını araştırmaya başlamıştık. Hangi kemoterapi ilacı ne için kullanılıyor, yan etkileri neler, faydaları ve zararları nedir gibi kafamızda dolaşan her soruya cevap aramaya ve kendimizi bu sürece hazırlamaya çalışıyorduk. Bu kadar araştırma sonrasında onkolog ile ilk görüşmeye gittiğimizde onun içinde bizim içinde biraz olsada aynı dili konuşabilmek ve anlayabilmek çok güzeldi. Çünkü ben hangi ilacın neden tavsiye edeleceğini neden kemoterapi görmem gerektiğinin detaylarını biliyordum doktorum bunları tek tek açıklamak zorunda kalmadı onu  yerine benim araştırıp bulamadığım sorularıma cevap verdi. Böylece günün sonunda herkes mutlu oldu. 🙂

Kemoterapi ilaçları genelde hızlı büyüyen hücrelere saldırarak büyümelerini yavaşlatıp yok ediyor ya da bölünmelerini ve çoğalmalarını engelleyerek hücreleri öldürüyorlar. Tabi bunu yaparken  hangi hücrenin sağlıklı hangi hücrenin hastalıklı olduğunu anlayacak kadar gelişmedikleri için vücudumuzda bu özelliklerde ne kadar hücre varsa hepsine tek tek saldırıp yok ediyorlar.

Erken evre meme kanseri tedavisinde en yaygın kullanılan ilaçlar;

Anthracyclines grubunda yer alan ilaçlar hücrelerin büyümesi için gerekli olan emzimleri bloke ederek hücreleri yok ediyor. Doxorubicin (Adriamycin) , Epirubicin (Ellence), Doxil, Daunarubicin ve Mitoxantrone kemoterapi ilaçları bu gruptadır.  KIRMIZI ŞEYTAN adı verilen  kemoterapi ilacının adı; Adriamycin.

Taxanes grubundaki ilaçlar ise hücrelerin bölünmesine engel olduklarından hücrelerin çoğalmasına izin vermezler ve bir süre sonra hücreler ölür. Bu grupta yer alan ilaçlar : Docetaxel  (Taxotere) ve Paclitaxel (Taxol).

5-fluorouracil (5-FU) : Bir antimetabolit ilacı, hücrelerin DNA’ na müdahale ediyor.  Hücrenin büyümesini ve bölünmesini durdurarak hücreleri yavaşlatır ve yok ederler.

Cyclophosphamide (Cytoxan) (Endoxan): Hücre büyümesini yavaşlatan veya durdurmaya çalışan kemoterapi ilacıdır.

Carboplatin (Paraplatin) :  Platin içeren kemoterapi ilacı. Kanser hücrelerinin büyümesini yavaşlatmak veya durdurmaya yarıyor.  İlaç tek başına veya diğer kemoterapi ilaçlarrı ile birlikte kullanılıyor.

Bu kemoterapi ilaçlarının genelde 2 veya 3 tanesi beraber kullanılarak meme kanseri tedavisi belirleniyor.

Örneğin FEC : 5-FU + Epirubicin + Cyclophosphamide , AC: Adriamycin + Cyclophosphamide

Ben ilk kemoterapi tedavisi için AC ve sonrasında Docetaxel i akıllı ilaç ile aldım. İkinci parti kemoterapi için planlanan ilaç Taxol idi, 12 kür her hafta. Ama tedavi süreci içerisinde gelişen bazı tatsız durumlar nedeni ile Taxol yerine Docetaxel aldım.

İleri evre meme kanseri için bu kemoterapi ilaçlarına ek olarak kullanılan pek çok kemoterapi ilacı var. Ne yazık ki ben onları çok fazla araştırmadım. :=(

Kemoterapinin yan etkileri nelerdir? uzun olduğu için ayrı bir yazı olarak hazırladım. Tıklayarak okuyabilirsiniz.

Hedefe Yönelik Akıllı İlaç Tedavisi

Umarım ilerliyen yıllarda hala çalışmaları süren birçok akıllı ilaç devreye girerde kemoterapiler hayatımızdan çıkar. Çünkü kemoterapiler kanserli ve sağlıklı ne kadar vücudumuzda hücre varsa yok ederken akıllı ilaçlar sadece kanser hücrelerine saldırıyor. Ayrıca kemoterapide yaşanana bir çok yan etkiler akıllı ilaç tedavisinde yok.

Bu tedavi şu anda Her2 respökteri pozitif olan hastalarda kemoterapi ve radyoterapiye ek olarak veriliyor. (En azından benim bildiğim öyle. Farklı akıllı ilaçlar farklı kanser tedavilerinde farklı şekillerde veriliyor olabilir. Ya da yeni uygulamaya giren araştırırken bulamadığım bir ilaç vardır. 🙂 ) Kullanılan akıllı ilaçlar; Kadcyla, Tykerb, Perjeta ve Herceptin. En eski ve doğal olarak en yaygın  kullanılanı HERCEPTİN. Bu ilaçların benim anladığımızdan dilden açıklaması; vücuttaki kanserli hücreyi bularak işaretliyorlar, bu işaretleme bizim sevgili savunma mekanizmamızın onları bakteri-virüs olarak görmesine neden oluyor ve tabi hemen beyaz kan hücrelerimiz atağa geçerek bu sevimsiz bakterileri yok ederek vücudumuzdan atmaya çalışıyor. Aynı zamanda hücelerin DNA’ sını bozuyorlar.

Ne yazık ki herceptinin yan etkilerinden birisi kalbe verdiği zarar. Bir kişi size ben bir yan etkisini görmedim derken bir başkası kalp değerleri yüzünden tedaviye devam edemediğini söyleyebilir. Neden derseniz; Herceptin tedavisi 6 ay ile 1 yıl arasında devam edebiliyor, her üç haftada bir damar yolundan veriliyor. Uygulama yaklaşın 1 veya 1.5 saat sürüyor. Tedaviye başlamadan önce EKO çekilerek herceptin alıp almayacağınıza karar veriliyor ve sonrasında da ara ara EKO çekimleri ile kalp değerleriniz kontrol ediliyor. Çünkü Herceptin kalp kasına zarar verdiği gibi kalbin kan pompolama seviyisinde de düşüşlere neden olabiliyor. Hatta kalpte %30 oranında kalıcı hasarda bırakma olasılığıda var. Bu tarz aksilikler kaç kişide biribe denk geliyor diye sorabilirsiniz. Açıkcası ben net bir cevap alamadım araştırırken ülkeden ülkeye farklı olasılıklar buldum. Kimisi nadir derken, kimisi %10 kimisi ise her 4 kadından birisinde kalp rahatsızlığına neden oluyor diyordu.

Ben herceptin tedavisine başlamadan önce EKO çekilerek kalp değerlerime bakıldı. Normal bir kalbin kan pompalama hızı 55 ile 70 arasında. . Benimki 66 görünüyordu ve minimal değerde sıvı mevcuttu kalbimde. 2 seans herceptin aldım. Üç hafta sonra 3. herceptini almak için gittiğimde doktorumdan eko çekimi yapılmasını rica ettim. Açıklayamadığım bir farklılık hissediyordum kalbim için. Tabi durum böyle olunca doktorum hemen Eko’ ya yolladı beni. Kalbimin kan pompalama değeri 55 olarak görünüyordu.  İki EKO çekimi arasında ki fark 11 dan fazla olduğu ve kalbimdeki sıvı miktarında da artış olduğu için tedaviye 6 hafta ara verildi. Ayrıca kalpta sıvı toplanmaya başlamış. Eğer herşey normale dönerse tedaviye devam edeceğiz.

Hemen not olarak ekliyorum : İki EKO çekimi sırasında bahsettiğim değer  arasındaki fark 10 ve üzeri ise tedaviye ara verilme olasılığı çok yüksek. (Eğer herceptin tedavisine ara vermeden devam edilmesi zorunluı ise o zaman kontrollü bir şekilde sonuna kadar devam etmeye çalışıyorlar.) Öğrendiğim kadarı ile tedaviye böyle dört kere ara verilebiliyor. Ben ilk hakkımı kullandım. Eğer kalp değerleriniz düzelmiyorsa doktorlar kendi aralarında değerlendirme yaptıktan sonra sizler ile paylaşarak sonraki tedavi süreçlerine nasıl devam edilebileceğini sizlerle paylaşıp ortak karar ile ilerliyorlar.

Hormon İlaçları

Tümörün hormon respekterleri positif ise (östrojen ve progestron) diğer tedaviler tamamlandıktan sonra horman ilaçları kullanılmaya başlanmaktadır. Hormon ilaçları vücuttaki östrojeni bloklayarak kanser hücrelerinin beslenmesini engelliyor ve  var olabilecek metastazları açlıktan öldürüyor ya da yeni kanserin oluşmasına engel olmaya çalışıyor.

 Hormon ilaçları 5 ile 10 yıl arası kullanılıyor. Östrojen hormonunu baskıladıklarından erken dönemde menopoz etkisi yaratıyorlar yan etki olarak. (menopoz öncesi kadınlar için) Ayrıca bu hormon ilaçları rahim kanseri riskini arttırdıkları için menopoz öncesi kadınlarda beş yıldan daha uzun kullanılmaması tavsiye ediliyor.

Meme kanseri tedavisinde kullanılan hormon ilaçları

Menopoz öncesi ve sonrası için verilen hormon ilaçları değişmektedir. Menopoz öncesi dönem için en yaygın kullanılan hormon ilacı, Tamoxifen. Menopoz sonrasında kullanılan ilaçlar Femara, Arimidex, Aromasin.

*****Meme kanseri tedavisi , belirtileri, evreleri, tedavi öncesi ve sonrası bilmeniz gereken önemli bilgiler…… meme kanseri ile ilgili tüm yazılara ulaşmak için :  ERKEN FARK ET, SEN KAZAN!

—————————————————————————————————————-

Her ‘ Erken Fark Et! Sen Kazan!’ yazısın altında tekrarladığım not : Lütfen unutmayın, ben bir doktor, hemşire, hasta bakıcı, bilir kişi… vb değilim. Sadece meme kanseri ile savaşan birisiyim. Teşhis konduğu günden bu yana konu hakkında araştırıyoruz, deneyimli olan kişiler ve doktorlar ile görüşüp bilgi ediniyoruz, içinde bizzat yaşıyoruz ve bilgi paylaştıkça değerlidir sözünden yola çıkarak öğrendiklerimizi ve yaşadıklarımızı paylaşmaya çalışıyoruz. Her ne kadar kanser ve tedavi süreçleri ile ilgili genel bilgiler doğru olsa da herkesin kanseri de tedavi sırasında yaşadıkları da kişiye özeldir. Bir kişinin yaşadığını diğer kişide yaşayacak diye bir kural yok. Bu nedenle, duyduğunuz her kötü şeyle panik olmayınız ama tedbiri de elden bırakmayınız. Bu ilaç iyi geliyor şu bitki karışımını kullan denildiğinde lütfen önce doktorunuza danışınız. Bu süreçte neyin iyi ya da kötü geleceği almış olduğunuz tedavi ve ilaçlara göre değişebilir. Lütfen, bu süreçte yaşadıklarınızı doktorunuz ile paylaşmaktan çekinmeyin ki size en doğru ve uygun desteği verebilirsin.

—————————————————————————————————————–